Antisemitische opmerkingen

Omgaan met uitingen in de klas

In de klas word je er onverwacht mee geconfronteerd: beledigende opmerkingen over Joden. Onderzoek laat zien dat dit veel docenten overkomt. Hoe ga je om met anti-Joodse uitingen van leerlingen? Wanneer is het onwetendheid en wanneer neem je het serieus? Bekijk onze tips hoe je hiermee omgaat.

De Anne Frank Stichting heeft onderzoek gedaan naar antisemitisme onder leerlingen in het voortgezet onderwijs. Iedere grievende anti-Joodse uiting vereist een min of meer aangepast educatief antwoord. Hoe je dat doet, lees je in de korte samenvatting hieronder. Meer lezen? Lees verder in de download Daar heb ik wel van terug!

Zo reageer je op een anti-Joodse opmerking in de klas

  • Ontdek waar de opmerking vandaan komt. Gebruik de LSD-methode: Luisteren, Samenvatten, Doorvragen. Bedenk hoe je het gesprek het beste voert. Doe je dit individueel of klassikaal?
  • Reageer zoveel mogelijk op discriminerende opmerkingen. Negeer het niet. Want zwijgen kan worden opgevat als toestemmen. Stel de norm en zorg voor een veilige omgeving. Dan heeft een gesprek de meeste kans van slagen.
  • Maak (samen) duidelijke afspraken over hoe je met elkaar omgaat in de klas.
  • Geef jongeren de kans om zichzelf te herstellen. Check waar het oordeel vandaan komt, maar zet de jongere niet klem. Wijs de jongere niet af, maar wel het gedrag of de uitspraak.
  • Let op: het is niet vanzelfsprekend dat iemand een voorbeeld wil zijn. Bijvoorbeeld na een incident waarbij hij of zij zich gediscrimineerd voelt.
  • Bespreek met collega’s wat er speelt en hoe je er het beste mee om kan gaan.

Wat moet je vooral niet doen?

  • Er niks van zeggen. Bijvoorbeeld omdat er toch geen Joodse kinderen in de klas zitten en niemand zich gekwetst zal voelen. De kans op herhaling is groot en er verandert zo niets. 
  • Zelf heel generaliserend over Joden gaan praten. Het toedichten van allerlei eigenschappen aan Joden doet geen recht aan de diversiteit binnen deze gemeenschap(pen).

Veel voorkomende vragen en opmerkingen

  • De oude mythe
  • Het vooroordeel over geld en macht
  • Het politieke statement
  • De heilige overtuiging
  • Holocaustontkenning
  • Het domme napraten
  • Het pijnlijke scanderen

Wat je als docent of als school nog meer kan doen

Wees alert op antisemitische opmerkingen van collega’s en ouders. Ook hen mag je hierop aanspreken.

Gebruik ons lesmateriaal in de klas

Maak gebruik van het lesmateriaal van de Anne Frank Stichting over dit thema. We hebben verschillende werkvormen om discriminerende opmerkingen bespreekbaar te maken in de klas.

Bekijk het lesmateriaal

Volg een training

Volg een training omgaan met discriminerende opmerkingen. In deze training leer je een aantal gesprekstechnieken waardoor je de rust in het gesprek houdt en in contact blijft met degene die de opmerking maakt. Hiermee waarborg je een veilige, positieve sfeer. Het is ook mogelijk om een training op maat aan te vragen.

Lees meer over deze training
Meld discriminatie

In sommige situaties is het noodzakelijk om juridische stappen te zetten.

Bekijk hoe dit werkt op www.discriminatie.nl

Neem contact op met de Anne Frank Stichting

Liever persoonlijk contact om het probleem te bespreken? Dat kan altijd.

Naar het contactformulier