De voorbereiding

Tips voor docenten

Wat heb jij nodig om met jouw studenten aan de slag te gaan? We geven hier tips voor jou als docent en drie werkvormen die studenten helpen meer inzicht te geven in wat discriminatie is en hoe ze ermee om kunnen gaan.

Tips voor docenten

Hoe kan ik me voorbereiden op gesprekken in de klas?
Maak het onderwerp persoonlijk.

Laat studenten zich uitspreken. Neem de tijd om met studenten te bespreken welke generalisaties en stereotypen zij zelf gebruiken.

Zorg voor de nodige kennis en zelfkennis.
Iedereen gebruikt stereotypen.

Dat is niet erg want het heeft een functie. Het helpt met het ordenen en indelen van de wereld om deze beter te begrijpen. Maar indelen leidt gemakkelijk tot generaliseren. Wanneer betrapte jij je voor het laatste op een vooroordeel over een ander?

Weet het verschil tussen stereotypen, vooroordelen en discriminatie.
Stereotypen zijn generalisaties. Vooroordelen zijn gedachten en discriminatie is gedrag.

Stereotypen zijn generalisaties. Het zijn algemene ideeën en beelden over mensen en groepen. Stereotypen kunnen je in de weg zitten omdat ze je het zicht op de veelkleurige werkelijkheid ontnemen. Vooroordelen zijn emotioneel geladen oordelen vooraf. Iedereen heeft ze. Stereotypen kunnen leiden tot vooroordelen, maar doen dat niet automatisch. Pas als vooroordelen tot ongelijke behandeling in gelijke situaties leiden, spreken we van discriminatie. Vooroordelen zijn gedachten en discriminatie is gedrag.

Ga altijd het gesprek aan over vooroordelen en discriminatie.
Praten over vooroordelen en discriminatie kan emotionele reacties bij studenten oproepen.

Misschien zijn zij zelf slachtoffer van discriminatie of worden ze buitengesloten. Je vraagt je misschien af of je geen onnodige discussie of emoties in de groep losmaakt door deze onderwerpen te bespreken. Het is in dit soort situaties juist van belang om met de groep het gesprek aan te gaan. Neem hier de tijd voor. Het is belangrijk dat er een veilige sfeer is, bijvoorbeeld door vooraf af te spreken dat iedereen respectvol luistert en reageert. Alleen zo voelen studenten zich op hun gemak en durven ze te praten over hun eigen ervaringen. Het is niet erg wanneer dit emoties losmaakt. Deel eventueel persoonlijke ervaringen van jezelf. Dit kan studenten motiveren om te vertellen wat ze meemaken.

Reageer altijd.
Reageer altijd op discriminerende opmerkingen die door studenten onderling worden gemaakt.

Negeer ze niet, maar stel de norm en begrens elke discriminerende opmerking. Zwijgen kan worden opgevat als toestemmen. Onderzoek waar de opmerking vandaan komt. Gebruik eventueel de LSD-methode: Luisteren, Samenvatten, Doorvragen. Geef de student altijd de kans om een toelichting te geven. Wijs de student niet af, maar wel het gedrag of de uitspraak. Bespreek ook met collega’s wat er speelt.

Verder