Otto Frank, Annes vader die als enige van de acht onderduikers van het achterhuis de vernietigingskampen overleefde, noteerde op 25 juni 1947 in zijn agenda: ‘Boek’. Later zei hij over dat moment: 'Hoe trots zou Anne geweest zijn, als zij dat beleefd had.'
Otto Frank terug in Amsterdam
Na de bevrijding van Auschwitz keert Otto terug naar Amsterdam. Op de terugreis hoort hij van de dood van zijn vrouw Edith. Hij hoopt dat zijn dochters Margot en Anne nog in leven zijn, maar dan verneemt hij dat ook zij de oorlog niet overleefd hebben. Van helper Miep Gies krijgt hij de dagboekpapieren van Anne, die zij na de arrestatie van de onderduikers in haar bureaula heeft bewaard. In het dagboek leest Otto dat Anne na de oorlog een boek wil uitgeven over haar tijd in het achterhuis. Ze had zelfs haar originele dagboek al grotendeels herschreven. Otto Frank aarzelt eerst, maar besluit uiteindelijk de wens van zijn dochter te vervullen.
Artikel ‘Kinderstem’
De uitgetypte tekst van Otto Frank van ‘Het Achterhuis’ komt via via in handen van Jan en Annie Romein, beiden historici. Jan Romein is diep onder de indruk en schrijft een artikel over Annes dagboek dat op 3 april 1946 op de voorpagina van Het Parool verschijnt. ‘Voor mij is in dit schijnbaar onbetekenende dagboek van een kind alle afzichtelijkheid van het fascisme belichaamd, méér dan in alle processtukken van Neurenberg bij elkaar’, zo schrijft hij. Een aantal uitgevers raakt geïnteresseerd. Bij uitgeverij Contact in Amsterdam verschijnt op 25 juni 1947 'Het Achterhuis. Dagboekbrieven van 14 juni 1942 tot 1 augustus 1944' in een oplage van 3.000 exemplaren.
‘Diepe gedachten en gevoelens’
Otto Frank vertelt later wat er door hem heen ging toen hij het dagboek voor de eerste keer las: 'Ik begon langzaam te lezen, een paar bladzijden per dag, meer was niet mogelijk. Ik werd overspoeld door pijnlijke herinneringen. Voor mij was het een openbaring. Er verscheen een heel andere Anne voor me dan de dochter die ik had verloren. Zulke diepe gedachten en gevoelens, daar had ik geen idee van.'
Wereldwijd
Na de eerste uitgave in 1947 in Nederland, verschijnt Annes dagboek in 1950 in Duitsland en Frankrijk. Een Engelse vertaling volgt in 1952. Inmiddels is het boek in zeventig talen vertaald.