Stories that Move werd in juni 2018 gelanceerd en sindsdien heeft de tool al een onderwijsprijs gewonnen en hebben honderden leraren zich aangemeld om ermee aan de slag te gaan.
Stories that Move
In Stories that Move worden de persoonlijke verhalen van jongeren uit verschillende Europese landen gebruikt om leerlingen uit te dagen na te denken over de keuzes die zij maken wanneer zij geconfronteerd worden met ongelijkheid en haat.
Mijn team en ik vonden het enorm inspirerend om deze jongeren te ontmoeten en met ze in gesprek te gaan. Nued, die deel uitmaakte van de eerste Stories that Move-jeugdconferentie in 2013, en Daniel, die pas 14 jaar oud was toen hij zich bij het project aansloot, waren allebei aanwezig bij de presentatie van de toolbox vorig jaar - twee jongeren die zich in deze lastige tijden durven uitspreken.
Schat
De toolbox biedt een schat aan beelden, filmpjes en lesmateriaal in zeven talen - het resultaat van twee jaar onderzoek en drie jaar ontwikkeling en testen, in samenwerking met negen partnerorganisaties uit zeven landen. De discussies in talloze klassen en een stortvloed aan emails in vele talen heeft het project in belangrijke mate gevormd. We begonnen ooit met een jeugdconferentie en losse vellen papier verspreid over de vloer, waarboven onderwijskundigen, jongeren en webdesigners hingen die er samen mee aan de slag gingen. We hebben hard gewerkt, maar ook veel gelachen - ik zal nooit vergeten hoe we met z’n allen languit op het tapijt lagen om figuren te vormen voor de illustraties. Die toolbox met zijn kleurrijke pagina's trekt nu de aandacht van scholen in Europa en daarbuiten, en de jongeren die eraan hebben bijgedragen kunnen daar trots op zijn.
Diversiteit aan meningen
Het werken met een internationaal team van docenten, die in drie jaar tijd zes keer bij elkaar kwamen, was al een geweldige leerervaring op zich. We hebben vaak pittige discussies gevoerd. Ik kwam er al snel achter dat er heel wat dingen waren waarover we het nooit allemaal eens zouden worden. Zo werd het omgaan met deze diversiteit aan meningen een integraal onderdeel van de werking van de tool.
Koppeling tussen heden en verleden
Volgens een recent onderzoek meldt meer dan een derde van de tieners dat ze online worden gepest. 'Ouders maken zich zorgen over de tijd die hun kinderen online doorbrengen en over de invloed die social media op hun kinderen hebben', aldus Michael McGlade, directeur onderwijstechnologie van de International School of Amsterdam (ISA) en een van onze adviseurs. Dus vroegen we ons af hoe het zou zijn als we een manier zouden vinden om discriminatie aan te kaarten op het primaire niveau, tussen mensen, met behulp van technologie?
Veel ISA-studenten hielpen met het testen van de prototypes, maar Sietske, 13 jaar oud, die tijdens een eendaagse trainingssessie de docenten toesprak, sloeg de spijker op zijn kop. 'In de klas verveel ik me vaak en ik raffel m'n werk dan zo snel mogelijk af. Stories that Move zette me echt aan het denken. Dat vond ik leuk.'
De online tool bestaat dus uit vijf ‘verveling-doorbrekende’ leerpaden vol informatie, opdrachten en boeiende levensverhalen die heden en verleden met elkaar verbinden. Een van de verhalen speelt zich bijvoorbeeld af in 1944, als Stefan Kosinski, een jonge Pool, verliefd wordt op een Oostenrijkse soldaat. Andere verhalen gaan over jongeren in het Europa van tegenwoordig, zoals Csaba uit Hongarije of Anna uit Denemarken, die nog steeds geconfronteerd worden met vooroordelen en worstelen met hun identiteit. Binnen de structuur van de tool kunnen leerlingen kiezen welke verhalen ze verder willen verkennen. En door over het verleden te praten, ontstaat er een nieuwe focus op het heden – of andersom.
Persoonlijke verhalen vernietigen stereotypen
Een Poolse leraar vertelde: 'Stefan Kosinski maakte de grootste indruk op mijn leerlingen - ook op de jongens! Aan het eind zei een groot deel dat ze hun standpunt over zaken die eerder voor de hand leken te liggen, hadden bijgesteld en dat ze iets over zichzelf hadden geleerd. Het anders-zijn, buitenlander of vreemdeling zijn - deze categorieën hadden een gezicht gekregen.'
Een leraar in Oekraïne nam contact op met Stories that Move nadat ze had gegoogled op 'lesgeven over discriminatie'. Haar leerlingen geloofden aanvankelijk niet dat de jongeren in de clips echt waren, vertelde ze ons. 'Ze zeiden: "Zijn ze dan niet bang om zulke persoonlijke verhalen te delen?' En ik zei: 'Ze zijn open, ze hebben iets te zeggen. We moeten naar ze luisteren en nadenken over wat ze zeggen." Het stimuleerde mijn leerlingen om hun eigen verhalen te delen en zich ondersteunend op te stellen. Ik had tot doel hun tolerantie te ontwikkelen. Ik hoop dat het heeft gewerkt.'
Hoe nu verder?
Stories that Move is van meet af aan een samenwerkingsproject geweest, waarin jongeren en experts bij elkaar gebracht werden. Het is oorspronkelijk ontworpen voor middelbare scholieren in de leeftijd van 14 tot 17 jaar. Uit de feedback van docenten blijkt echter dat de tool veel breder wordt ingezet: in musea en universiteiten en in een Roma-kamp, voor geschiedenislessen, burgerschaps- en godsdienstonderwijs, maar ook voor taalonderwijs.
Het doel van de toolbox is niet om de gebruikers iets op te leggen, maar om de docenten materiaal aan te bieden waarmee ze jongeren kunnen stimuleren om over diversiteit en discriminatie te praten, om aan de hand van persoonlijke verhalen van hun leeftijdsgenoten na te denken over hun eigen keuzes, en om sociaal actief te worden.
Tijdens trainingen krijgen docenten de kans om bekend te raken met de inhoud van Stories that Move en met methodiek van de toolbox.
Het laatste woord is aan een van de leerlingen
Linda, 16, uit Oostenrijk: 'Het is fascinerend om te merken hoe de verhalen uit de toolbox ons hebben geraakt. Aan de ene kant zijn het schokkende verhalen die laten zien dat homofobie, discriminatie en racisme niet tot het verleden behoren. Aan de andere kant geven ze ons hoop. Ze laten zien dat er mensen zijn die zich uitspreken om anderen aan te moedigen en om ons te laten zien dat ook wij kunnen helpen om dingen te veranderen.'
