Anne Frank

Jaarverslag 2020

In het museum, in onze publicaties en in onze (online) tentoonstellingen presenteren we het levensverhaal van Anne Frank in de context van de Jodenvervolging en de Tweede Wereldoorlog.

Het museum sluit zijn deuren…

Als gevolg van de pandemie sluit het Anne Frank Huis half maart 2020 voor het eerst zijn deuren. Na ruim tweeënhalve maand dicht te zijn geweest, kunnen bezoekers vanaf 1 juni het museum weer bezoeken. Het Anne Frank Huis hanteert het coronaprotocol van de museumvereniging, met onder andere een aangepaste bewegwijzering voor de anderhalve meter afstand en extra hygiënemaatregelen en schoonmaakrondes en een beperkt aantal bezoekers per kwartier. Nu de internationale bezoekers wegblijven en genoeg toegangskaartjes voorradig zijn, nemen veel Nederlanders hun kans waar en brengen zij een bezoek aan het museum.

Na de zomer laait het aantal Covid-besmettingen op en gaat Nederland van 5 t/m 18  november opnieuw in lockdown. Het museum is daarna nog een maand open, tot de derde lockdown op 15 december volgt. Het Anne Frank Huis sluit wederom zijn deuren, dit keer voor langere tijd.

Aantal bezoekers

De coronacrisis heeft grote gevolgen voor het Anne Frank Huis. De lockdowns en coronamaatregelen doen de bezoekersaantallen flink dalen.

In 2019 ontvangt het Anne Frank Huis nog een record aantal bezoekers van 1.3 miljoen, in 2020 loopt dit aantal terug naar 396.779 bezoekers.

Educatieve en inleidende programma's

In 2019 volgen 1.650 schoolgroepen uit het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, pabo en mbo een educatief programma, van twee uur, in het Nederlands, Duits of Engels. In 2020 zijn dit er nog maar 316.

Voor museumbezoekers zijn er inleidende programma’s, van een half uur, voorafgaand aan hun museumbezoek. In 2019 geven we 6.500 inleidende programma’s, in 2020 is dit aantal teruggelopen tot 4.789. Nog een behoorlijk hoog aantal programma’s, maar wel met minder mensen in een educatieve ruimte, conform de coronamaatregelen.

Avonden voor Amsterdammers

Op donderdagavond 6 februari en vrijdagavond 7 februari 2020 opent het Anne Frank Huis haar deuren speciaal voor Amsterdammers. Net als voorgaande jaren krijgen 2.000 Amsterdammers gratis toegang tot het museum. Beide avonden zijn in mum van tijd volgeboekt.

‘Er zat een audiotour bij. En die was best leuk want ze gingen ook echt voorlezen, sommige stukjes uit het dagboek, maar ook gewoon informatie over haarzelf. Bij een stukje zegt ze bijvoorbeeld. Papa het is half 9 je kan echt niet meer het water laten lopen. Ze moesten twee jaar superduper stil zijn.’

Anne Frank Huis 60 jaar

Zondag 3 mei is het precies zestig jaar geleden dat het Anne Frank Huis zijn deuren voor het publiek opent, op 3 mei 1960. Otto Frank, Annes vader, die als enige van de acht onderduikers van het Achterhuis de Holocaust overleeft, staat aan de basis van het behoud en de openstelling van het pand aan de Prinsengracht 263: als een waarschuwing uit het verleden, maar gericht op de toekomst.

Otto Frank

Otto Frank is de drijvende kracht achter de publicatie van zijn dochters dagboek en achter de openstelling van het Anne Frank Huis, zijn vroegere bedrijfspand en schuilplaats. Daarbij wordt hij geholpen door een comité van belangrijke Amsterdammers. In 1957 wordt de Anne Frank Stichting opgericht, met als doel het onderduikpand te behouden en open te stellen voor publiek. En om de idealen van Anne Frank uit te dragen. Op 3 mei 1960 is het zover en opent het Anne Frank Huis zijn deuren voor het publiek.

‘Ik vraag vergiffenis als ik hier in dit Huis niet meer tot u spreek. U zult begrijpen dat de gedachte aan alles wat hier gebeurd is, mij te machtig is. Ik kan alleen u allen danken voor de interesse die u door uw komst hier toont en ik hoop dat u ook in de toekomst het werk van de Anne Frank Stichting en het internationale jeugdcentrum moreel en in elk ander opzicht zult steunen.’

60 jaar

Na de opening groeit het aantal bezoekers aan het Anne Frank Huis bijna onafgebroken. Van enkele tienduizenden in de eerste jaren tot 1,3 miljoen in 2019. Deze groei stopt in 2020. Waar het Anne Frank Huis, op Jom Kipoer na, alle dagen per jaar open is, is het museum nu voor langere tijd gesloten. Voor het eerst in zestig jaar kunnen bezoekers Anne Franks voormalige schuilplaats niet betreden. Het 60-jarig bestaan van het Anne Frank Huis herdenken we online.

Anne Franks 91e geboortedag

Vrijdag 12 juni 2020 staan we stil bij de 91e geboortedag van Anne Frank. In het Anne Frank Huis, dat sinds 1 juni weer open is, zijn speciale inleidende programma’s en krijgen bezoekers een speciale ansichtkaart uitgereikt. Voor jongeren is er een ontmoeting met en een gesigneerde ansichtkaart door Luna Cruz Perez, die Anne Frank in het Anne Frank videodagboek vertolkt. Beiaardier Boudewijn Zwart brengt op 12 juni om 14.00 uur op het carillon van de Westerkerk een muzikale ode ter ere van Anne Franks geboortedag.

‘Ik zal niet onbetekenend blijven, ik zal in de wereld en voor de mensen werken!’

BankGiro Loterij verlengt partnership

In deze coronatijd is het extra heuglijk nieuws: de BankGiro Loterij verlengt de samenwerking met de Anne Frank Stichting voor vijf jaar. De BankGiro Loterij is dé cultuurloterij van Nederland. De culturele partners in Nederland ontvingen over het jaar 2020 € 83.491.428  dankzij de bijna 750.000 deelnemers van de BankGiro Loterij.

Ronald Leopold, algemeen directeur Anne Frank Stichting: 'Wij zijn erg blij met deze samenwerking. Niet alleen ondersteunt de BankGiro Loterij in belangrijke mate ons museum, zoals de museale vernieuwing van het Anne Frank Huis in 2018, ook kunnen wij dankzij de loterij een breed publiek kennis laten maken met het Anne Frank Huis en het levensverhaal van Anne Frank.'

Online

Via de social mediakanalen en de website annefrank.org bereikt de Anne Frank Stichting een miljoenenpubliek over de hele wereld.

Social media

Onze sociale mediastrategie werpt in 2020 z’n vruchten af. We zetten meer in op Instagram en YouTube, belangrijke kanalen voor jongeren, door meer specifieke posts te ontwikkelen die mensen persoonlijk aanspreken. Vertrekpunt is (vrijwel) altijd Anne Frank. We groeien op Instagram van 77.000 volgers in 2019 naar 137.000 volgers in 2020 en op YouTube van 22.000 abonnees in 2019 naar 135.000 abonnees in 2020. Het Anne Frank videodagboek draagt bij aan de grote toename op YouTube. Het totaal aantal views van alle video’s op het kanaal neemt daardoor fors toe van 10 miljoen naar 18 miljoen. Op Facebook blijven de vele fans trouw aan ons kanaal en groeien we daar zelfs van 842.000 naar 879.000 volgers.

#3 van Nederland

Aan het eind van het jaar presenteert Somention op basis van onafhankelijke onderzoek over 2020 de Top 10 beste Instagram account van Nederland. Het onderzoek is gehouden onder Nederlandse merken of internationale merken met een Nederlands Instagram account. De focus ligt op de engagement rate (het aantal reacties en likes per post gedeeld door het aantal volgers) in combinatie met het aantal volgers. Het account van het Anne Frank Huis staat op nummer drie.

Website

De website annefrank.org trekt in 2020 8,7 miljoen bezoekers, die gemiddeld 3,5 pagina’s bekijken in 7 minuten. Het bezoek varieert tussen de 1,1 miljoen in april en 0,5 miljoen in december. De meeste bezoekers komen uit de Verenigde Staten (2,3 miljoen) en Nederland (0,9 miljoen). Daarna volgen Groot-Brittannië, Duitsland, Mexico, India en Spanje. De website wordt dan ook vooral in het Engels (53%) en het Spaans (20%) gelezen. 53% van de bezoekers gebruikt een smartphone en 40% een desktop.

Zo'n 15% van het bezoek is lang op de website, gemiddeld 31 minuten. Hierbij wordt bijna alles over Anne Frank bekeken.

Kennisbank Online

De Anne Frank Stichting doet onderzoek naar de geschiedenis van Anne Frank in de context van de Tweede Wereldoorlog en de Jodenvervolging en beschikt over veel informatie - biografieën, documenten, foto’s, filmbeelden, onderzoeken en getuigenissen. Deze schat aan informatie, die diepgaand en gelaagd is, willen we graag met onze doelgroepen delen. Dit willen we op een vernieuwende en toegankelijke wijze doen – met de Kennisbank Online. In 2020 dienen we een subsidieaanvraag bij het Mondriaan Fonds in, die de aanvraag honoreert en € 250,000,-  beschikbaar stelt. In 2021 starten we met de bouw van de Kennisbank Online.

Nieuw boek: Na het Achterhuis

November 2020 verschijnt het boek Na het Achterhuis bij uitgeverij Querido. Het boek is een ultieme poging om, op basis van diepgravend archiefonderzoek en beschikbare getuigenissen, zo precies mogelijk te reconstrueren wat er na de arrestatie op 4 augustus 1944 is gebeurd met de acht onderduikers van het Achterhuis: Otto en Edith Frank en hun dochters Margot en Anne, Hermann en Auguste van Pels en hun zoon Peter en Fritz Pfeffer. Door het bijeenbrengen van al het beschikbare ar­chiefmateriaal, aange­vuld met getuigenverklaringen en ‘indirect bewijs’, is gepro­beerd om zo dicht mogelijk bij de kampervaringen van de acht onderduikers te komen. Bovendien wil het boek laten zien hoe de verhalen van de hoofdpersonen kunnen worden begrepen in de bredere histo­rische context van genocide en vervolging door het naziregime.

Onderzoek

Bas von Benda-Beckmann, historicus en werkzaam bij de Anne Frank Stichting, schreef Na het Achterhuis en putte uit de onderzoeken die de Anne Frank Stichting sinds 2014 naar de kampervaringen van de acht onderduikers van het Achterhuis doet. Bas von Benda-Beckmann: ‘Deze onderzoeken leveren verschillende nieuwe inzichten op. Zo weten we dat Anne en Margot vermoedelijk al begin februari zijn overleden en niet pas eind maart 1945, zoals lang is aangenomen. Dit nieuwe inzicht hebben we in 2015 naar buiten gebracht. Ook weten we meer over de dood van Hermann van Pels en zijn zoon Peter. Hermann van Pels is zo goed als zeker op 3 oktober 1944 vermoord in een van de gaskamers in Auschwitz-Birkenau en Peter is op 10 mei 1945 in Mauthausen overleden, vijf dagen na de bevrijding van het kamp. Hij was zo dichtbij en was slechts 18 jaar oud. Het nauwgezet volgen van de omstandigheden waarin de onderduikers in de kampen verbleven en hoe zij aan hun eind zijn gekomen, maakt hun geschiedenis nog tastbaarder en nog pijnlijker.’

‘Historicus Bas von Benda-Beckmann, verbonden aan de Anne Frank Stichting, heeft een bewonderenswaardige poging ondernomen om het leven na het Achterhuis te reconstrueren. Bewonderenswaardig, omdat hij het gemis aan bronnen die rechtstreeks naar de bewoners van het Achterhuis verwijzen heeft aangevuld met getuigenissen van hun lotgenoten. En waar die lotgenoten elkaar tegenspreken, of waar hun herinneringen niet door andere bronnen kunnen worden gestaafd, probeert Von Benda-Beckmann de hiaten in de levensverhalen niet te maskeren.’